POLİMERLER

STARPLAS KİMYA

POLİMERLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ

Polimerleşme olayında polimerin çıkış maddesine ya da polimeri oluşturan maddelere monomer denir. Çok sayıda aynı veya farklı atomik grupların kimyasal bağlarla az veya çok düzenli bir biçimde bağlanarak oluşturduğu uzun zincirli yüksek molekül ağırlıklı bileşikler ise polimer olarak adlandırılır.

Polimerlerin çoğu tek bir monomer çeşidinin dizilmesiyle oluşmaktadır. Bazıları ise iki veya üç monomer çeşidinin bir araya gelmesinden oluşabilmektedir. Polimerlerin karakteristik özellikleri arasında düşük yoğunluklu, düşük dayanımlı ve yüksek mekanik sönümleme özellikleri gösterilebilir. Polimerler, genellikle düşük ve yüksek sıcaklıklara karşı direnç gösterememekte ve oda sıcaklıklarında kullanılmaktadırlar. Polimerler düşük maliyetli üretilirler ve bu yüzden sık sık tercih edilirler. Hafif ve işlenebilir oldukları için birçok farklı alanda kullanılabilirler. Uzay sanayisinden uçak sanayine, ileri teknoloji çoğu alanda polimerler, metallerin yerini almaya başlamıştır. Isıya karşı dayanıklı olmaları sebebiyle gıda sektöründe de sıkça tercih edilmektedir. Polimer gruplarındaki çoğu madde, endüstride kullanılan malzemelerin kalite ve kullanılabilirliğini artırmak için geliştirilmiştir. Fotoğrafçılıkta, yapı sektöründe, taşımacılıkta, sağlık sektöründe, tekstilde kullanım alanı oldukça yaygındır. Polimerden oluşan plastik maddelerin kullanımı pratiktir ve az yer kaplarlar. Polimerler doğal ve sentetik olabilirler. Doğal polimerlere, karbonhidratlar, ipek, enzimler; sentetik polimerlere, naylon, kauçuk, teflon, PVC, polietilen örnek olarak verilebilir.

Polimerler termoplastik, termoset ve elastomerler olarak üç temel gruba ayrılırlar.

Termoplastik: Genelde düşük mukavemetleri vardır. Molekül zincirleri doğrusal yapıdadır ve Van Der Waals ile birbirilerine bağlanırlar. Yeterince yüksek ısı verildiğinde bağ yapıları kopabilir. Birbirleri üzerinde hareket ederek viskoz sıvı haline gelirler. Cam geçiş sıcaklığı dediğimiz sıcaklık, bu bağların kopma sıcaklığı denilebilir. Eğer polimer soğutulursa, bağlar tekrar oluşur ve viskoz yapı ortadan kalkar. Bu yüzden termoplastikler geri dönüştürülmeye uygun polimerlerdendir.

Termosetler: Güçlü, sert ama kırılgan yapıları vardır. Çapraz bağ yapısındadırlar yani kovalent bağlarla birbirlerine bağlanmışlardır. Çapraz bağlama, molekül setlerini yerlerine yerleştirdiği için termoset plastikler eritelemez ve doğal olarak da geri dönüştürülemezler. Bağların parçalanması için cam sıcaklığının üzerinde bir sıcaklığa ısıtılması gerekir.

Elastomerler: Şekilsizdirler. Şekillerinde kalıcı hasar olmadan çok büyük miktarda elastik deforme olabilme özellikleri bulunur. Uzun molekül zincirleri kısmen çapraz bağlanarak amorf doğrusal bağlanma şeklini oluştururlar. Bu polimer türü ise esnek ve sağlamlığı ile çok daha ön plandadır. Elastomerler ile üretilen ürünlerin esneme payı çok yüksektir. Herhangi bir darbede kolaylıkla şekil değiştirebilirler fakat içerisinde bulunan polimer maddeleri sebebiyle çok kolay ilk üretim haline geri dönebilirler.